<-Text2->

دره گط رئیس (شهیدان) و قبرستان ازبک ها

 

گط رئیس نام دره ای زیبا با ویژگی های خاص در ضلع جنوب غربی رشته کوه بیرک محدوده ایرندگان قرار دارد.ورودی گط رییس

از مزیت ها و ویژگی های گط رئیس (گط شهیدان) میتوان به دروازه تنگ دره و کوه های بلند اطراف آن اشاره کرد،به طوری که بلندی و شیب تند کوه های اطراف دره باعث شده که هیچ راه نفوذی به دره وجود نداشته باشد و موجب ایجاد یک حفاظ طبیعی در دره شده است.

گط رئیس متعلق به طایفه رئیسی  بوده که به دلیل درگیری با حاکم جالق سراوان، از جالق به این منطقه مهاجرت کرده و این منطقه را گط رئیس نام گذاری میکنند.

در این دره و بالای کوه  زمین های کشاورزی و چشمه های جوشان و پر آبی وجود دارد و انواع درختان و میوه های سرد سیری موجود میباشد، فراوان بودن آب چشمه ها و وجود زمین های کشاورزی در بالای کوه  زیبایی خاصی به گط رییس بخشیده است و همچنین حیواناتی نظیر پلنگ و خرس سیاه در گط رئیس به مانند سایر نقاط کوه بیرک ایرندگان  دیده شده اند .

معروفیت گط رئیس  ایرندگان به زمان حمله ازبک ها به بلوچستان بر می گردد، در زمان حمله ازبک ها، تنها جایی که متحمل شکست شده اند دره ی گط رئیس  میباشد، از آنجایی که در جنگ با ازبکان تعدادی از مردم کشته‌ها میشود به گط شهیدان معروف شده است .

ساکنین گط رییس بعد از خسارت سنگین از جنگ به مناطق اطراف  از جمله سرباز، زابل و میناب مهاجرت میکنند

از آثار باقی مانده جنگ با ازبک ها میتوان به بقایای سنگر های نگه بانی و دیده بانی دره گط رییس و همچنین  قبرستان ازبک ها و قبرستان شهیدان رییسی اشاره کرد که محل قبرستان در جنوب گط رئیس  قرار دارد.

قابل ذکر است:طبق اسناد معتبر و شنیده ها حاکمان جالق پس از کشته شدن فرزندشان محل زندگی طایفه رئیسی ها را پیدا میکنند و در درگیریی تعدادی از طایفه رئیسی را شهید میکنند.اجداد طایفه رئیسی از کشورهای عربی به دلیل ظلم و دولت فاسد به ایران مهاجرت کرده اند. 

IMG-20151003-WA0011

 

باقی مانده ی سنگر ها

باقی مانده ی سنگر ها

 

قبرهای دسته جمعی ازبک ها

قبرهای دسته جمعی ازبک ها

نمای داخلی ابتدای دره

نمای داخلی ابتدای دره

چشمه

چشمه

 

حفاری های صورت گرفته شده توسط برخی افراد سود جو برای کشف آثار

حفاری های صورت گرفته شده توسط برخی افراد سود جو برای کشف آثار

دره تا بالای قله ادامه دارد

در زمان های گذشته حاکم جالق بر مردم خود ستم بسیار روا می داشته که این طائفه سکوت را در مقابل حکام جور حرام دانسته بنا به وظیفه ی قرانی خویش کار امر به معروف ونهی از منکر را شروع کرده و با رهبری رئیس آدینَگ فرزند شی احمد با آن ظالم به مقابله بر خاستند و بعد از هلاکت حاکم ظالم وقت به کوه بیرک کوچ وسپس به ایرندگان رفته و ساکن شدند بعد از آن بنا به مصلحت برادران تصمیم گرفتند هر کدام از آنها به جایی رفته و با ظالم مبارزه کنند. یکی از برادران که ریس آدینگ نام داشت به کیشکور سرباز آمده ودر آنجا ساکن شد ورهبری مبارزه علیه ظلم را در دست گرفت در کیشکور نیز بزرگوارانی همچون شَی مهران وخیرالله که از نوادگان رئیس آدینگ بوده و غیرت و شجاعتش را به ارث برده ند در مقابل حاکم ظالم سرباز بهرام خان که مردم از دست او به سطوح آمده بودند با توصیه ها وپند های حکیمانه خویش از حاکم وقت می خواهند دست از ظلم و ستم بردارند تا مردم آزادانه زندگی کنند واز قید بردگی وبندگی رهایی پیداکنند. درنتیجه حاکم سرباز بادیدن عزم راسخ این راد مردان آن ها را به قلعه ی سرباز دعوت می کند که در زمینه حقوق مردم سرباز گفت و گو کنند وقتی شیخ مهران وخیرالله به آنجا پس از سلام واحوال پرسی با حاکم وقت. حاکم می گوید بروید فردا بیایید باهم در این زمینه صحبت می کنیم آنها به کجدر رفته و شب را در آنجا که در منزل فرزندش رستم بوده سپری می کنند و خیرالله و شیخ مهران صبح روز بعد وارد قلعه ی سرباز شده برای بحث و تبادل نظر ولی افسوس از مکرو حیله ی مکاران با آن دو بزرگوار حمله می کنند آن هم در خانه و قلعه ی خودش یعنی حاکم در ماه رمضان با تفنگ شیخ مهران را به شهادت می رساند در این موقع است که خیرالله برای دفاع و گرفتن انتقام عمویش با آن ها به مبارزه می پردازد که دوازده نفر از این بزرگواران که تمامی آنها مردمان کیشکور بودند شهید شده ونه نفر از مزدوران حاکم به هلاکت می رسند این شمه ای سرگذشت این راد مردان بزرگ بود که درود ورحمت الله بر آن شیر مردان باد که روح شان شاد ویادشان تا ابد جاودان خواهد ماند مردمانی از طایفه رئیس که هرگز زیر بار ظلم و ستم نرفتند... داستان شجاعت و دلیری شَی مهران و فرزندش میر رستم در کتاب بلوچی: دردءِ داستان اثر: عبدالقادر دینارزهی بچاپ رسیده است. 

<-Text2->